NỘI DUNG
Bạn có biết xi lanh là gì? Đây là một bộ phận quan trọng trong cấu tạo động cơ ô tô. Đây là nơi diễn ra quá trình đốt cháy hỗn hợp khí và nhiên liệu để piston di chuyển, làm trục khuỷu quay, từ đó giúp động cơ tạo ra công. Xi lanh là không gian để piston hoạt động trong quá trình vận hành động cơ. Trong bài viết này, Isuzu Vân Nam sẽ giới thiệu cho bạn 5 điều bạn cần biết về xi lanh là gì trong động cơ ô tô.
Xi lanh là gì.
Xi lanh (tiếng Anh: cylinder) là một bộ phận hoạt động chính của động cơ, là không gian để piston di chuyển. Xi lanh có dạng hình trụ, được bố trí theo các dãy hoặc các vòng trên khối xi lanh. Số lượng và bố trí của xi lanh ảnh hưởng đến hiệu suất và công suất của động cơ. Thông thường, số lượng xi lanh càng nhiều, công suất của động cơ càng cao. Ví dụ, mẫu xe VinFast President gây ấn tượng với động cơ V8 6.2L có 8 xi lanh, công suất tối đa 420 mã lực.
Cấu tạo của xi lanh là gì.
Xi lanh có cấu tạo gồm hai bộ phận chính: bình chứa và cảm biến mức dầu. Bình chứa có tác dụng loại trừ sự thay đổi lượng dầu phanh khi nhiệt độ dầu thay đổi. Cảm biến mức dầu sẽ phát thông báo cho người lái nếu phát hiện mức dầu trong bình chứa thấp hơn mức tối thiểu qua đèn cảnh báo của hệ thống phanh. Ngoài ra, xi lanh là gì còn có các bộ phận khác như: piston, van xả và nạp, buồng đốt, ống phun nhiên liệu, trục cam, xupap,…
Nguyên lý hoạt động của xi lanh là gì.
Nguyên lý hoạt động của xi lanh là gì – là dựa trên quá trình biến đổi năng lượng nhiệt thành năng lượng cơ. Khi động cơ khởi động, van nạp sẽ mở để cho hỗn hợp khí và nhiên liệu vào buồng đốt trong xi lanh. Sau đó, van nạp sẽ đóng lại và piston sẽ di chuyển từ vị trí thấp nhất (đáy) lên vị trí cao nhất (đỉnh) để nén hỗn hợp.
Khi piston đến gần đỉnh, ống phun nhiên liệu sẽ phun một tia lửa điện để đánh lửa hỗn hợp, tạo ra một vụ nổ mạnh làm piston bị đẩy xuống đáy. Lúc này, van xả sẽ mở để thải khí thải ra ngoài. Quá trình này lặp lại liên tục, làm trục khuỷu quay và tạo ra công cho động cơ.
Ưu và nhược điểm của từng loại xi lanh là gì.
Trên thị trường hiện nay, có ba loại xi lanh phổ biến là: xi lanh thủy lực, xi lanh điện và xi lanh khí nén. Mỗi loại có những ưu và nhược điểm riêng như sau:
Xi lanh thủy lực: Đầu cần của loại xi lanh này có thể kéo, đẩy, nén, ép, nghiền,… nhờ sử dụng dầu hoặc chất lỏng thủy lực để chuyển đổi năng lượng thành động năng.
Ưu điểm của loại này là có khả năng chịu được áp suất cao, hoạt động ổn định và chính xác. Nhược điểm là cần có các máy móc bổ trợ như bơm áp lực thủy lực, cần bảo dưỡng thường xuyên và có nguy cơ rò rỉ dầu.
Xi lanh điện: Loại này có vai trò chuyển đổi năng lượng điện thành momen xoắn. Khi động cơ điện xoay vít me, vít me và đai ốc sẽ chuyển động theo chiều dài của vít me từ trái sang phải hoặc ngược lại.
Ưu điểm của loại này là dễ sử dụng và điều khiển, không cần các máy móc bổ trợ khác, tiết kiệm năng lượng và thân thiện với môi trường. Nhược điểm là có chi phí cao, khả năng chịu tải thấp và tốc độ di chuyển chậm.
Xi lanh khí nén:Đầu cần của loại xi lanh này có thể thực hiện các công việc như kéo, đẩy, xoay,… nhờ sử dụng khí nén để chuyển đổi năng lượng thành động năng.
Ưu điểm của loại này là có chi phí thấp, khả năng chịu tải cao và tốc độ di chuyển nhanh. Nhược điểm là cần có các máy móc bổ trợ như bơm khí nén, cần bảo dưỡng thường xuyên và có nguy cơ rò rỉ khí.
Cách kiểm tra và bảo dưỡng xi lanh ô tô.
Để đảm bảo xi lanh hoạt động tốt và kéo dài tuổi thọ, bạn cần kiểm tra và bảo dưỡng xi lanh ô tô định kỳ. Dưới đây là một số cách kiểm tra và bảo dưỡng xi lanh ô tô mà bạn có thể thực hiện:
Kiểm tra áp suất phanh: Bạn có thể đạp bàn đạp phanh vài lần rồi đạp nó sát xuống sàn và giữ nó trong 20 đến 30 giây để cảm nhận phản lực của bàn đạp phanh. Nếu bàn đạp phanh quá nhẹ hoặc xuống quá sâu, có thể do áp suất phanh không đủ, do cuppen trong xilanh chính bị hư hỏng hoặc do rò rỉ dầu phanh trên các đường ống.
Kiểm tra mức dầu phanh: Để kiểm tra mức dầu phanh, bạn cần mở nắp bình chứa ở trên xilanh chính và quan sát bên trong. Bạn cần chú ý rằng dầu phanh không được thiếu hụt so với vị trí cần thiết. Nếu mức dầu phanh thấp hơn tiêu chuẩn, bạn cần châm thêm dầu phanh loại phù hợp và đậy chặt nắp bình chứa để tránh mất mát dầu phanh.
Kiểm tra đường ống dầu: Bạn cần kiểm tra các đường ống dầu phanh đi ra từ xilanh chính có bị gỉ sét, ăn mòn hay rò rỉ không. Để phát hiện rò rỉ dầu phanh, bạn cần lấy một miếng khăn sạch và khô và chạm vào các đường ống dầu phanh. Nếu có rò rỉ, bạn cần thay thế các đường ống dầu mới.
Kiểm tra vòng làm kín: Bạn cần kiểm tra vòng cao su làm kín giữa bình chứa dầu phanh và xilanh chính có bị hư hỏng hay không. Nếu vòng cao su bị hư hỏng, bạn cần thay thế vòng cao su mới để tránh rò rỉ dầu phanh.
Kiểm tra mòn ô van và độ côn của xi lanh: Bạn cần kiểm tra mòn ô van và độ côn của xi lanh để đảm bảo khít khe giữa piston và xi lanh. Bạn có thể dùng đồng hồ so hoặc pan me để đo trong xi lanh. Nếu khe hở quá lớn, bạn cần thay thế piston hoặc xi lanh mới.
Kết luận.
Qua bài viết này, bạn đã hiểu được xi lanh là gì, cấu tạo và nguyên lý hoạt động của xi lanh trong động cơ ô tô. Bạn cũng đã biết được các loại xi lanh phổ biến hiện nay và ưu nhược điểm của từng loại. Hy vọng bài viết này sẽ giúp bạn có thêm kiến thức về một bộ phận quan trọng trong xe ô tô.